Astronomi su proučavali galaksiju iz rane epohe povijesti svemira koja oblikom sliči na Mliječni put, spiralnu prečkastu strukturu s nizom zvijezda i plinova koji prolaze njezinim središtem, ali je daleko masivnija i nudi nove spoznaje o formiranju galaksija.
Udaljena galaksija, nazvana J0107a, nastala je prije 11,1 milijardu godina, kada je svemir bio star tek 2.6 milijardi godina, oko petine današnje starosti.
Znanstvenici su koristili podatke teleskopa u čileanskoj putinji Atacami (ALMA) i NASA-inog teleskopa James Webb Space Telescope (JWST) kako bi proučili galaksiju.
ALMA je međunarodni teleskop koji se sastoji od niza radio antena koje se koriste za promatranje neba na milimetarskim i submimilimetarskim valnim duljinama.
Astronomi su utvrdili da je masa galaksije, uključujući njezine zvijezde i plinove, 10 puta veća od mase Mliječnog puta, a zvijezde formira brzinom koja je na godišnjoj razini veća 300 puta. Međutim, J0107a je kompaktnija galaksija od Mliječnog puta.
Radi se o čudovišnoj, golemoj galaksiji s visokom stopom formiranja zvijezda i obiljem plinova, puno više od današnjih galaksija, rekao je astronom Shuo Huang s Nacionalnog astronomskog opservatorija u Japanu i vodeći autor studije ibjavljene u časopisu Nature.
Koautor studije Toshiki Saito s japanskog Sveučilišta Shizuoka, dodaje da ovo otkriće navodi na vrlo važno pitanje: Kako se galaksija goleme mase mogla formirati u tako ranoj fazi nastanka svemira?
Iako ima još galaksija koje stvaraju zvijezde sličnim tempom poput J0107a, gotovo sve su procesu spajanja ili sudara. Međutim, nema nikakvih naznaka da je spomenuta galaksija na tom putu.
Galaksija J0107a i Mliječni put su slične po veličini i obliku, no naša galaksija je imala puno vremena za formiranje svoje goleme strukture, dok J0107a to nije imala.
Prvih nekoliko milijardi godina od Velikog praska, prije 13,8 milijardi godina kada nastaje svemir, galaksije su bile nemirni, vrtložni entiteti, puno plinovitiji nago sadašnje galaksije, a to su čimbenici koji su velikom silinom potaknuli formiranje zvijezdi. I dok su uvelike strukturirane galaksije spiralnog oblika, poput Mliječnog puta, danas uobičajene, to nije bio slučaj prije 11,1 milijardu godina.
J0107a je sada jedna od najranijih poznatih primjeraka prečkaste spirane galaksije.
Prečka koja je dio J0107a mjeri dužinu od oko 50.000 svjetlosnih godina. Svjetlosna godina je udaljenost koju svijetlost prijeđe u vakumu za godinu dana, 9,5 bilijuna kilometara - 9,4605 × 1012 km ili 0,3066 parseka.
